با آنکه پژوهشهای اندکی دربارهی فواید نوشیدن آب گرم یا نیمه داغ وجود دارد؛ اما حامیان سلامت معتقدند که نوشیدن آن راهی برای بهبود سلامت است. در این مقاله چند دلیل آن را بیان میکنیم.
نوشیدن آب در هر دمایی میتواند مفید باشد؛ اما آب گرم به طور خاص محاسن ویژهای دارد. مردمانی هستند که صدها سال است عادت به نوشیدن آب گرم دارند. ادبیات پزشکی سنتی پر از داستانهایی است که در آن آب گرم را به عنوان ارتقادهندهی سلامت معرفی میکنند؛ اما پزشکی مدرن به تازگی شروع به انجام پژوهش در این زمینه کرده است تا فواید آن را دریابد.
در این مقاله هفت فایدهی آب گرم و نظریههای زمینهساز آن را بیان میکنیم :
1- هضم بهتر و سلامت گوارش بیشتر
هنگامی که فردی آب کافی نمینوشد، رودهی کوچک، بیشتر آب بدن را که از طریق غذا و نوشیدنی وارد شده به خود جذب میکند. این عمل باعث کم آب شدن بدن میشود و ممکن است حرکتهای روده را دشوار کند. کم آب شدن مزمن بدن باعث ایجاد یبوست شده که یبوست، حرکتهای روده را دشوار و دردناک کرده و هموروئید و نفخ را سبب میشود.
نوشیدن آب نیمه داغ نسبت به آب سرد یا ولرم، به تجزیهی سریعتر غذاها کمک میکند. این کار، احتمال ایجاد یبوست را کاهش میدهد چون حرکت روده را بهبود میبخشد.
آب داغ، متسع کنندهی عروق است به این معنی که رگهای خونی را گشاد میکند و به جریان خون کمک میرساند. همین عملکرد آب داغ باعث میشود ماهیچهها احساس راحتی کرده و درد کاهش یابد
2- سمزدایی از بدن
حامیان سلامت معتقدند آب گرم، به سمزدایی از بدن کمک میکند. هنگامی که آب به قدر کافی داغ باشد، دمای بدن فرد را افزایش داده و او عرق میکند.
عرق کردن یکی از شیوههای سمزدایی از بدن است؛ پس سموم از طریق عرق دفع شده و به تمیزی منافذ پوست کمک میشود.
3- بهبود جریان خون
آب نیمه داغ، متسع کنندهی عروق است به این معنی که رگهای خونی را گشاد میکند و به جریان خون کمک میرساند. همین عملکرد آب گرم باعث میشود ماهیچهها احساس راحتی کرده و درد کاهش یابد.
اگرچه هیچ پژوهشی دربارهی ارتباط آب نیمه داغ و بهبود جریان خون وجود ندارد اما به صورت منطقی هر چیزی که جریان خون را حمایت کرده و آن را بهبود بخشد میتواند به راحت شدن ماهیچهها و ارگانهای بدن منجر شود.
4- کاهش وزن
مدتهاست که پژوهشها از این ایده حمایت میکنند که نوشیدن آب میتواند به کاهش وزن فرد کمک کند. دلیل این امر میتواند در این راز نهفته باشد که نوشیدن آب، احساس سیری و پری به فرد میدهد. همچنین آب به فرد کمک میکند تا مواد مغذی را جذب کند و دورریختنی هایش را بیرون بریزد.
نتایج یک پژوهش نشان داد که تغییر عادت غذایی یعنی جایگزین کردن آب گرم به جای آب سرد باعث کاهش وزن در افراد شده بود. همچنین پژوهشگران دریافتند که نوشیدن پانصد میلیلیتر آب پیش از غذا متابولیسم را تا سی درصد افزایش میدهد.
افزایش دمای آب تا 37 درجه سانتیگراد 40% متابولیسم را افزایش میدهد و این افزایش 30 تا 40 دقیقه پس از نوشیدن آب گرم باقی میماند.
5- کاهش درد
آب گرم جریان خون را افزایش میدهد، به خصوص در ماهیچههای مجروح. هیچ پژوهشی مستقیماً این موضوع را بررسی نکرده است که مصرف آب گرم، درد را کاهش میدهد. با این حال، مردم به صورت روتین از کیسهی آب گرم یا بطریهای آب گرم برای کاهش درد استفاده میکنند. مصرف آب گرم ممکن است رهایی از درد درونی را ایجاد کند؛ اما باید در نظر گرفت که گرما تورم را تشدید میکند.
6- مبارزه با سرماخوردگی و بهبود سلامت سینوسها
گرما برای سینوسها میتواند از فشار درون آن کاسته و سبب شود سرماخوردگی و حساسیت بینی بهتر شود. بخار نیز به باز شدن سینوسها کمک میکند. نوشیدن آب گرم احتمالاً به حرکت سریعتر مخاط کمک میکند یعنی نوشیدن آب گرم ممکن است باعث شود عطسه و آبریزش بینی با مخاط بیشتری همراه باشند که به فرد سرماخورده کمک بزرگی است تا سریعتر بهبود یابد.
7- کاهش استرس
نوشیدن یک فنجان آب گرم به مدیریت استرس و اضطراب کمک میکند.
خطرات احتمالی
اولین ریسک نوشیدن آب گرم، خطر سوختگی است. دمای آبی که برای انگشت مطبوع است و آن را نمیسوزاند باز هم این قابلیت را دارد که گلو و زبان و دهان را بسوزاند. پس، از نوشیدن یکبارهی آب گرم باید پرهیز کرد و اول آن را با جرعهای کوچک امتحان کرد.
اگر به جای نوشیدن آب گرم، قهوه یا چای بنوشیم احتمال دارد که کافئین بیش از حد وارد بدن ما شود و احتمال عصبی شدن را افزایش میدهد. توصیه میکنیم برای ممانعت از بروز چنین مسئلهای، تعداد فنجانهای قهوه یا چای را محدود کنید یا آنها را با آب گرم جایگزین کنید.
نوشیدنیهای گرم مانند قهوه یا چای اغلب به صورت جوش یا دمای نزدیک به جوش سرو میشوند. پس نباید سوختگی را فدای فواید نوشیدن آب یا نوشیدنی گرم کرد. پس سعی کنید آبی را بنوشید که کمی از دمای آن کم شده باشد و احتمال سوختگی را به صفر برسانید. دمای 57.8 درجه سانتیگراد برای قهوه مناسب است. این دما، احتمال سوختگی را کاهش میدهد اما همچنان حس خوب و دلچسب نوشیدن یک نوشیدنی گرم را دارد.