شب یلدا یا شب چله یکی از رسوم دیرینه ی ایران باستان و فارسی زبانان است که همه ساله تمام خانواده ها این شب طولانی سال را به اتفاق هم جشن می گیرند و به مبارکی سحر می کنند ، در ادامه با مجله اینترنتی روژال همراه باشید .
در این مراسم باشکوه پارسی ، که بلند ترین شب سال و بلند ترین طول روزها در نیم کره شمالی که مصادف با انقلاب زمستانی قطب شمال است ، ایرانیان باستان از زمان قدیم دور هم جمع می شدند به شادی و سرور می گذراندند . شب یلدا به بازه زمانی بین غروب آفتاب آخرین روز پاییز تا طلوع آفتاب یکم دی ماه گفته می شود ، از زمان های قدیم رسم بود که خانواده های ایرانی دور هم جمع می شدند و شامی فاخر و میوه هایی مانند هنوانه و انار فراهم می کردند و پس از صرف شام و خشکبار اصیل ایرانی شروع به خواندن دیوان حافظ می کردند و فال حافظ می گرفتند و حافظ شیرازی را محرم اسرار خود قرار می دادند .
سفره شب یلدا امسال را با این ایده ها تزیین کنید
ریشه نام شب یلدا
یلدا به معنای اصیل ایرانی به معنای زایش و شب چله که متراف شب یلدا است به معنای خرم و شادمانی می باشد ، نیاکان ما در زمان قدیم به چهل روز اول زمستان چله بزرگ و بیست روز بعد آن را چله کوچک می نامیدند .
پیشینه و تاریخچه شب یلدا (چله)
شب یلدا در گذشته به عنوان یکی از شب های مقدس ایرانیان مطرح بوده ، به صورتی که ۵۰۲ سال قبل از میلاد مسیح به گاه شمار(تقویم روزانه ) زمان داریوش شاه راه یافته بود و به عنوان مناسبت مهمی از این روز یاد می کردند . ایرانیان روزگاران دور و دیرینه که دامداری و کشاوزی شغل اصلی شان را تشکیل می داد در طول سال و روند طی شدن فصل ها و تغییر اقلیم جغرافیایی بر اثر تجربه و تغییر طلوع و غروب آفتاب ، خواب و زمان فعالیت های خود را با گردش خورشید و تغییر فصل و شروع زمستان تنظیم می کردند .
ایرانیان باستان در نظر داشتند که با طولانی شدن روز و کوتاهی شب ، استفاده بیشتری از خورشید و طول روز بکنند و کارهای خود را جلو بیاندازند و با کوتاه شدن روز و طولانی شدن شب بیشتر وقت خود را در خانه و استفاده از آذوغه انباشته شده در فصول گرم می گذراند . اقوام آریایی سرزمین پارسی شب یلدا (چله) ، را شب زایش می نامیدند و بر اثر تجربه و تحقیق دریافته بودند که کوتاه ترین روزها را ، آخرین روز پاییز و شب اول زمستان تشکیل می دهد و بلافاصله پس از آن روز ها به تدریج طولانی تر و شب ها کوتاه تر می شوند از این رو آن را شب زایش یا چله نامیدند و هرساله آن شب را به جشن و پایکوبی و برگزاری مراسم ها و رسوم مختلف می پرداختند .
کریسمس مسیحیان نیز ریشه در همین اعتقاد قدیمی و اصیل ایرانی دارد و از سرزمین پارس الهام گرفته شده است . در فرهنگ کهن زرتشتی ایرانی سال جدید با آغاز فصل سرما شروع می شد و اولین روز زمستان که پس از شب یلدا است را غلبه روشنایی بر تاریکی می نامیدند و بر این باور بودند که با پایان پاییز و شروع فصل زمستان رونق کسب و کار ها شروع می شود و تا پایان تابستان زمین محصولات و برکات بسیاری را به زمینیان تقدیم می کند . تمام سرزمین های فارسی زبان جهان در روزگار دیرینه این کره خاکی جزوی از کشور پارس یا ایران بوده اند و از این جهت هنوز که هنوز است رسم شب یلدا یا شب زایش در تمام کشور های فارسی زبان امروزی پابرجاست و از ریشه کشور و زبان خود یعنی سرزمین پارس می آید .
در این روز خوش یمن و کهن پارسی تولد ماندانا همسر کمبوجیه و مادر پادشاه بزرگ کوروش کبیر واقع شده بود و از آنجا که کوروش کبیر و خاندانش انسانیت را نه تنها بر سرزمین پارس بلکه صدای انسانیت و حقوق بشر در زمان عصر هجری دنیا ، را به گوش عالم رسانده بودند ، تمام مردمان سرزمین پارس ( فارسی زبانان امروز ) این شب را که مقدس ترین شب سال می دانستند و سنبل زیبایی و آرامش قرار داده بودند . در این شب رسم بود که تمامی اعضای خانواده و مردم برای یکدیگر تحفه یا خوراکی ای کوچک در نظر می گرفتند و به هم پیشکش می کردند ، این فرهنگ هدیه دادن به کوچکتر ها ، سالها بعد در سرزمین مسیحیان از شب یلدای فارسی زبانان الهام گرفته شد .
در میان ایرانیان باستان تاریکی نماد نحثی و وجود اهریمن بود و چون در طولانی ترین شب سال تاریکی اهریمنی بیشتر از شب های عادی است ایرانیان برای رفع این نحسی آتش های بزرگی در شهر بنا می کردند و با خوردن نوشیدنی ، تنقلات به شادی و پایکوبی و هم صحبتی می گذراندند که اهریمن در این شب طولانی به شهر نفوذ نکند . هر آنچه میوه تازه در فصل های مختلف سال چیده شده بود و در گنجه ها نگهداری و خشک شده بود به کرسی ها و سفره های رنگی خود می آوردند و همراه با میوه های تازه فصل سرما مصرف می کردند . کرسی شب چله میزد نام داشت و روی آن هر دونوع میوه خشک و میوه تازه فصل همراه با خشکبار که در زبان ایرانیان قدیم و زرتشتیان لرک نامیده می شد قرار داده می شد ، پارسیان به این کرسی ولیمه نیز می گفتند و نماد شادی و جشن برای تمامی خانواده ها بود .
در این شب زیبا و قدیمی ایرانی رسم بود که کسانی که وضعیت مالی بهتری نسبت به دیگران داشتند ، در سینی های مخصوص ولیمه های زیبا و رنگین می نهادند و به صورت پنهانی به خانه افراد نیازمند می رفتند و به همراه همدیگر به شادی و سرور می گذراندند .
از شب چله باستان چنان نقل است که کشور های کهن جهان مانند هندوستان و یونان و … برای ابراز ارادت و محبت و دوستی خود به فارسی زبانان هدایای ارزنده ای به سرزمین پارس پیشکش می کردند و تاجران ایرانی نیز به رسم ادب در جواب پیکش هدایایی مانند آینه و شمعدان طلاکار شده و کتاب های ارزنده و سوغات سرزمین به سمت کشور های دیگر روانه می کردند . سرزمین پارس از زمان های دور و دراز کشوری اصیل و صاحب فرهنگ بود و به نوعی می توان گفت اکثر جشن ها و مراسم های مهم دنیا مانند هالووین و کریسمس مسیحیان ریشه ای پنهان از سرزمین پارس دارد و این فرهنگ اصیل و کهن به تمام جهان صادر می شد .
تنقلات و غذا های مخصوص شب یلدا
- آجیل و خشکبار
- میوه خشک
- لبو و باقالا
- میوه تازه : انار و هندوانه قرمز
- ماهی کباب همراه سبزی پلو
- آش رشته ( رسم ایرانیان باستان بر این بوده است که رشته های آش گره های مشکلات را باز خواهند کرد )
- چای همراه نبات و زنجفیل ( مخصوص شروع سردی زمستان )
تاریخچه و فسفه ی گرفتن فال حافظ
از سنت های دیرینه شب یلدا حافظ خوانی و شاهنامه خوانی بوده است ، همواره تمام آیین ها و رسم های شب یلدا ریشه ی کهن چند هزار ساله دارد ولی حافظ خوانی و گرفتن تعبیر فال حافظ در شش صده ی اخیر تاریخ ایران به جشن های کهن ایرانی مثل شب یلدا و جشن تیرگان (جشن آغاز اولین روز تابستان و تیر ماه ) اضافه شده است و از آن صده به بعد حافظ خوانی و شاهنامه خوانی عضو جدایی ناپذیر جشن شب یلدا و مناسبت های ایرانی به حساب می آید . نخستین فال در سرزمین کهن ایران فال حافظ بود که اولین بار چندین ساعت پس از مرگ حافظ شیرازی توسط مریدان و عاشقان آن حضرت گرفته شد تا برای حل مشکلات زندگی خود از کلام حضرت حافظ راهنمایی بگیرند . روایت است پس از نوشتن کامل دیوان در کاغذ و انداختن آن در سبدی چوبی کودکی تفالی بر فال ها می زند و یکی را به تصادف خارخ می کند و به طور حیرت انگیزی حضرت حافظ جواب ریاکاران و نا نجیبان را می دهد و مریدان خود را از همنشینی با آنها نهی می کند ، پس از آن اتفاق بود که به حضرت حافظ لسان غیب لقب دادند و دیوان کامل حافظ را مرجعی کامل برای گرفتن فال و راهنمایی برای حل مشکلات را قرار دادند .
حکایت های بسیاری اشاره به این نکته دارد که دیوان کامل حافظ ( فالنامه حافظ ) در زمان اقوام آریایی به کشور های قدیمی مانند یونان باستان و هندوستان صادر می شد و در آن کشور ها معنی و تفسیر اشعار حافظ ترجمه می شد و از آن به عنوان فال استفاده می کردند چرا که حافظ شیرازی در کشور های مهم دیگر نیز دارای اسم و رسم بود و به نیکی و بزرگی از او یاد می شد ، از این رو می توان فالنامه حافظ را یکی از قدیمی ترین صادرات فرهنگ ایران و تمدن باستان پارسی دانست .
فالنامه حافظ روژال ، کامل ترین و زیبا ترین فالنامه ایرانی
شما عزیزان می توانید برای تعبیر فال حافظ به مجله اینترنتی روژال ، که کامل ترین ، جامع ترین و زیبا ترین مرجع کامل فالنامه حافظ در میان وبسایت های ایرانی است مراجعه فرمایید و در کنار عزیزانتان تعبیر فال حافظ خودتان را مشاهده فرمایید .
