معرفی رشته نقشه برداری

معرفی رشته کارشناسی مهندسی عمران گرایش نقشه برداری:

مهندسی نقشه برداری رشته ای است که به مباحثه مربوط به روشهای مختلف جمع آوری اطلاعات زمينی به منظور تهيه نقشه برای کاربران مختلف از روشهای متفاوت می پردازد.

اصولاً لزوم تهيه نقشه کاملاً واضح و روشن است برای مثال در فعاليتهای عمرانی نظير احداث راهها، خطوط انتقال نيرو و آب، احداث تونل و مترو و مواردی ديگر وجود يک نقشه مناسب اولين و ضروری ترين پارامتر می باشد.

طرح و اجرای برنامه های عمرانی و مطالعات مربوط به زمین به اطلاعات دقیق در زمین نیاز دارد و رشته مهندسی عمران نقشه برداری پاسخگوی این نیاز است.

نقشه برداری علم و فن پردازش، تجزیه و تحلیل و نمایش اطلاعات مکانی به منظور اجرای پروژه های عمرانی است یعنی هنگامی که مکان ساخت یک سازه تعیین می‌شود، اولین کار نقشه‌برداری است تا پستی بلندی‌ها و نقشه مربوط به آن منطقه مشخص شده و بر اساس آن، مکان خاک برداری، میزان خاک برداری و نحوه خاک برداری تعیین گردد و در نهایت سطح مناسب برای پی سازی سازه مورد نظر آماده شود.

داوطلبان ورود به رشته عمران گرایش نقشه برداری باید در ریاضیات (هندسه، مثلثات) و فیزیک دوره دبیرستان قوی بوده، علاقه مندی و آمادگی جسمی لازم (برای کارهای صحرایی و …) را دارا باشند.

در ادامه برای آشنایی بیشتر متقاضیان انتخاب رشته کنکور و نیز افرادی که در بازار کار و استخدام به دنبال آینده شغلی بهتری هستند، اطلاعات بیشتری شامل: برنامه درسی(سرفصل) و تعداد واحدها، دانشگاه های دارای رشته مهندسی نقشه برداری، معرفی رشته های ارشد و دکتری مهندسی نقشه برداری (به منظور ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر آموزش عالی) و معرفی فرصت شغلی و بازارکار این رشته ارایه می شود.

درس های مهم رشته نقشه بردای:

ضرایب و عنوان درس های اختصاصی رشته ی مهندسی عمران در آزمون سراسری به شرح زیر است:

ریاضیات:4، فیزیک مکانیک (فیزیک):3، شیمی:1، درس های فنی:2 ضرایب درس های فنی برای دارندگان دیپلم های هنرستان های فنی و حرفه ای و کشاورزی نظام قدیم آموزش متوسطه لحاظ خواهد شد.

نقشه برداری به شاخه های مختلفی تقسيم می شود :

1- Geodesy (ژئودزی):

علمی است که هدف از آن تعيين شکل و اندازه زمين و مختصات نقاط روی سطح زمين و يا بالای آن و همچنين بررسی تغييرات زمانی در شکل و ميدان ثقل زمين می باشد.

ژئودزی خود به گرايش های مختلفی تقسيم می شود مانند :

الف- ژئودزی فيزيک – (فيزيکال ژئودزی): هدف تعيين پارامترهای ميدان ثقل زمين

ب- ژئودزی ديناميک: هدف بررسی تغييرات لحظه ای در شکل و اندازه زمين

ج- ژئودزی ماهواره ای: هدف تعيين مختصات با روش های ماهواره ای نظير LLR – SLR , GPS

2- فتوگرامتری:

علمی است که هدف از آن تعيين مختصات نقاط است با استفاده از اطلاعات بدست آمده از روی عکس که اين رشته نيز به گرايش های مختلفی تقسيم بندی می شود.

الف- فتوگرامتری هوائی:  هدف تهيه نقشه جهت مناطق وسيع يا مناطقی است که بروشهای زمينی نمی توان از آنها نقشه تهيه کرد.

ب- فتوگرامتری برد کوتاه:  هدف تعيين مختصات نقاط به شرطی که فاصله نقاط تا دوربين عکسبرداری خيلی کم باشد اين شاخه از فتوگرامتری در فعاليت های صنعتی نيز استفاده می شود.

3- سنجش از راه دور:

در اين رشته از اطلاعات بدست آمده از تصاوير ماهواره ای جهت تهيه نقشه استفاده می شود.

4- GIS:

موضوع رشته مهندسی سامانه اطلاعات مکانی اخذ، ذخیره سازی، بازیابی، مدیریت و پردازش داده های مکانی و توصیفی از طریق نقشه های مکانی، موضوعی، داده های آماری است. همچنین نمایش و کاربرد اطلاعات حاصله به اشکال گرافیکی، رقومی و متنی جهت تعیین موقعیت، شکل و سایر خصوصیات اشیاء از دیگر موضوعات این رشته است.

5- هيدروگرافی:

هیدروگرافی شاخه ­ای از ژئودزی می ­باشد که با مشاهدات و توصیف خصوصیات اقیانوس ­ها، دریاها، نواحی ساحلی، دریاچه­ ها و رودخانه­ ها و همچنین پیش­بینی تغییرات آنها سرو کار دارد. هدف از این علم اندازه ­گیری و ترسیم پارامترهایی برای توصیف دقیق طبیعت و شکل بستر دریا نسبت به موقعیت جغرافیایی عوارض زمین و دیگر ویژگی­ حرکت­ های دریا به منظور ایجاد امنیت جهت ناوبری دریایی می ­باشد.

رشته مهندسی عمران يک رشته گروهی است

توانمندی ها و ويژگی های لازم در نقشه برداری و عمران:

يک مهندس عمران بايد بسيار اجتماعی و دارای توان ايجاد ارتباط با جمله سايرين باشد. چون رشته مهندسی عمران يک رشته گروهی است. يعنی متخصص عمران در محيط كار خود با اقشار مختلف جامعه از جامعه كارگران، تكنسين‌ها و مهندسان رشته های ديگر سروكار دارد و بايد با همه اين افراد ارتباط خوبی برقرار كند تا بتواند شاهد پيشرفت و موفقيت كارش باشد.

با توجه به كميت و كيفيت درسهايی كه در اين رشته ارايه مي‌گردد، داوطلب بايد از توان و دانش برتر در زمينه های رياضی و فيزيک برخوردار باشد. همچنين توان جسمی، قدرت تجزيه و تحليل، قدرت تجسم و دقت كافی در بسياری از مسايل را داشته باشد.

رشته مهندسی عمران دارای دو بعد اجرايي و نظری و آزمايشگاهی است. در اين ميان عده ای از مهندسين جذب كارهای اجرايی می شوند كه در اين صورت بايد آمادگی كار در كارگاه های داخل و خارج شهر را داشته باشند يعنی برای برنامه ريزی و سروكار داشتن با اقشار مختلف مردم آماده باشند و عده‌ای نيز جذب بعد نظری و آزمايشگاهی مهندسی می شوند كه اين عده نيز بايد آمادگی كارهای محاسباتی، دفتری و آزمايشگاهی را داشته باشند. كارهايی كه به رياضيات قوی و صبر و حوصله بسيار نياز دارد.

شايان ذكر است كه بسياري از كارها و طرحهاي عمراني در خارج از شهری بوده و فعاليت نسبتا زيادی را می طلبد لذا داوطلب اين رشته بايد علاقه مند به كارهای عمرانی بوده و توانايی كار در محيط های پرجمعيت را داشته باشد.

اشتغال

دانش اموختگان رشته نقشه برداری در هر مقطعی اعم از دیپلم هنرستان و به بالا به سرعت جذب بازار کار می شوند به دلیل اهمیت این رشته در کارهای عمرانی و محاسبات سنگین ریاضی و تئوری خطاها کسب مدرک در این رشته کار اسانی نیست. از این رو دانشجویان این رشته حتی در هنگام تحصیل نیز با پیشنهادات کار فراوانی روبه رو می شود.

سازمان مدیریت و برنامه ریزی، وزارت راه و ترابری، وزارت نفت، سازمان آب، سازمان بنادر و کشتی رانی، سازمان جغرافیایی و وزارت دفاع و پشتیبانی نیروها مصلح، سازمان نقشه برداری کشور، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و بخش خصوصی از جمله محل های جذب فارغ التحصیلان این رشته است.

از لحاظ بازار كار برای فارغ‌التحصیلان این رشته امكان حضور درسازمان های مربوط به شهرسازی و شركت در پروژه‌های عمرانی در زمینه‌های گوناگون مثل راه سازی، پل سازی ـ امور مربوط به سازه های آبی و دریایی را دارند و در مجموع مسئولیت طرح اجرا و نظارت این گونه مسائل را می توانند بر عهده بگیرند.

وضعیت نیاز کشور به این رشته در حال حاضر:

وقتی کسی صحبت از سازندگی می‌کند اولین چیزی که به ذهن هر کس می رسد پل، سد، کارخانه و کارگاه است که ساخت بنای همه این ها بر عهده مهندسین عمران است و به همین دلیل فرصت های شغلی این رشته در همه جای دنیا بسیار زیاد است. در کشور ما نیز که فعالیت های عمرانی 30 تا 40 درصد کل بودجه کشور را به خود اختصاص می دهد، بازار کار یک مهندس عمران از مهندسین رشته‌های دیگر بیشتر است. به ویژه این که کشور ما بعد از انقلاب در زمینه مهندسی عمران رشد زیادی داشته است.

با توجه به روند رو به رشد ساخت و ساز بناهای شهری در ایران و احتیاج به مسکن و ساختمان به نظر می رسد بازار کار این رشته همچنان پویا و پرتحرک باشد.