پرجمعیت بودن چین تنها خصوصیت بارز این کشور نیست؛ طبیعت بینظیرش گواه این ادعا است. هر شهر و هر منطقه این کشور زیبایی مخصوص به خود را دارد که به گردشگران توصیه میشود حتما آنها را تجربه کنند. اما این تنها نکته مهم نیست. آگاهی از فرهنگ، چگونگی برقراری ارتباط و حتی زبان چینی میتواند سفر شما را رنگ بهتری ببخشد.
چین سرشار از تاریخ و منظرههای زیبا است. با اینکه پکن و شانگهای انتخابهای بسیاری برای بازدیدکنندگان دارند اما بسیاری تجربههای شگفتانگیز خارج از این شهرها رخ میدهند. شهر هاربین منزلگاه بزرگترین فستیوال یخ و برف در دنیا است که هر ساله در ماه ژانویه برگزار میشود. شهرهای هانگژو و سوژو را بهشت روی زمین میدانند و این اصطلاح را برایشان به کار میبرند: «بهشت در بالا، سوژو و هانگژو در پایین». استان یوننان در مرز تبت، منزلگاه ۵۳ فرهنگ از ۵۶ فرهنگ اقلیت است. با وجود لباسهای شاد و مناظر طبیعی زیبا، کلانشهرهای چین با پاساژهای بزرگش را فراموش میکنید.
از تمام غذاهایی که برای شما سفارش دادهاند بچشید و اجازه دهید تا هزینه آن را حساب کنند. زمانی که چینیها شما را به شام دعوت میکنند نشانه احترام آنها است چراکه آنها به آشپزی خود بسیار افتخار میکنند و مایلاند تا برخی از بهترین غذاهای منو را برای شما سفارش دهند. طی شام زمانی که عبارت gan bei را شنیدید باید همه نوشیدنیهای خود را بنوشند. بنابراین یک پیشنهاد عاقلانه این است که لیوان خود هرگز کاملا پر نکنید.
رشد اقتصادی بیسابقه در چین این درک اشتباه را به جا گذاشت که فرهنگ کشور نیز میتواند پابهپای اقتصاد پیشرفت کند. متاسفانه فرهنگ چین در مقایسه با تمام دنیا همچنان جای پیشرفت بسیاری دارد. زمانی که قدرت نرم چینیها را درنظر میگیریم ( مانند دادوستد آنها با دنیا از طریق انتشارات و استدیوهای فیلمسازی) متوجه میشویم که آنها به سختی در بازار سهام تقلا میکنند که حاصل آن صادرات بسیار کم به خارج از چین است. اقلیتهای قومیتی در جنوب چین مستقر هستند اما این جمعیت اکثریت جمعیت ۸۲ میلیون نفری که زیر خط فقر زندگی میکنند را تشکیل میدهند.
زبان چینی زبانی بسیار پیچیدهای است و برای هر فکری که در سر داشته باشید یک حرف مخصوص به خود وجود دارد. این زبان آهنگین، زمانی که متوجه میشوید که برای ادای هر کلمه باید صدای خود را نیز کنترل کنید دشوارتر نیز میشود. آهنگ اشتباه یا عدم تاکید روی هجای خاص اغلب باعث تولید کلمهای کاملا متفاوت از آنچه مدنظرتان بود میشود. برای مثال کلمه ma هم به معنای اسب و هم به معنای مادر است و حتی میتواند یک آهنگ در انتهای یک جمله باشد و یا حتی به معنای «سرزنش کردن» تعبیر شود. تمام اینها به این بستگی دارد که شما چطور کلمه را ادا کنید.
در سال ۱۹۸۲ شیوه نگارش پینیین ( Hanyu Pinyin) به عنوان استاندارد بینالمللی استفاده از الفبای لاتین به منظور روشنتر شدن تلفظ چینی پذیرفته شد.توصیه من به گردشگران این است که، چه باور داشته باشید میتوانید به زبان چینی ساده با آنها ارتباط برقرار کنید، چه معتقد باشید تمام چینیها باید انگلیسی صحبت کنند، باید بگویم لطفا هنگام پیش آمدن مشکلی در ارتباط صبور باشید. دو چیز را حتما بدانید: یک اینکه احتمالا تلفظ شما نادرست است. و دو، حتی اگر تاکید شدیدی در یادگیری زبان انگلیسی باشد، معمولا دانشآموزان چینی تقلای بسیاری در این راه میکنند، زیرا عادتهای سنتی حفظ کردن آنها با یک زبان که ریشه لاتین دارد همخوان نیست.
در هر روز از هفته که دوست داشتید، پیش از ساعت ۸ صبح نگاهی به پارکها بیاندازید. میبینید که افراد مسن چینی بسیاری در حال عقبعقب رفتن هستند و به خود ضربه میزنند. آنها باور دارند عقبعقب راه رفتن باعث میشود ستون فقرات سالم بماند زیرا مجبور میشود صاف بایستد و برای حفظ تعادل اندکی به سمت پشت متمایل شود. ضربه زدن آنها روی بازوها، شانهها و پشت نوعی پیام است که خون را در این قسمتهای بدن در جریان نگه میدارد. این قضیه خیلی مرا در فکر برد که نهایت هیچ توضیحی بجز شایعه و افسانههای قومی برای آن پیدا نکردم.
هر ساله به ازای هر ۱۰۰،۰۰۰ وسیله موتوری در چین ۱۰۴.۵ تلفات جادهای وجود دارد. در آمریکا این رقم خیلی پایینتر از ۱۲.۹ است. پیش از رفتن باید حتما از دلایل این آمار وحشتناک مطلع شوید. در سال ۱۹۹۰ تنها ۵.۵ میلیون نفر صاحب خودرو بودند که این ۰.۵ درصد جمعیت کشور را تشکیل میداد. در طی تنها ۲۰ سال تعداد خودروهای شخصی به ۷۰ میلیون، یعنی ۵.۲ درصد جمعیت رسید. آمار وحشتناک تصادفات خودرو در چین تنها بخاطر افزایش تعداد خودروها در جادهها نیست. ما باید به تاریخ حملونقل در چین و آموزشی که شهروندان پیش از شروع رانندگی داشتند مراجعه کرد.
بیشتر رانندگان چینی امروز در صندلیهای عقب ماشین بزرگ نشدهاند بلکه آوازخوان، همراه با دوستان خود، بصورت پیاده به سمت کمپهای تابستانی میرفتند. ۲۵ سال پیش یک خانواده متوسط هزینه خرید یک اتومبیل را نداشت. امروزه نیز اگر بخواهید گواهینامه بگیرید باید یک امتحان کتبی را پشت سر بگذارید. نه دورهای میگذرانید و نه معلمی برای راهنمایی شما وجود دارد بلکه تنها باید یک کتاب را حفظ کنید. زمانی که نمره قبولی را گرفتید میتوانید درسهای رانندگی را شروع کنید. نه درسهای رانندگی و نه امتحان نهایی، هیچ کدام در فضای واقعی نیستند، بنابراین موفقیت دانشجویان کاملا تضمینی است. پارک دوبل معمولا امتحان گرفته نمیشود و حتی ثابت نگه داشتن سرعت نیز مد نظر نیست. هنگام رانندگی در بزرگراهها، اغلب بیشتر از ۲۰ دقیقه نمیتوانم نشستن در صندلیهای عقب را تحمل کنم، زیرا رانندگان تنها چیزی که بلد هستند رانندگی با سرعت بالا و ترمز گرفتن های شدید است. این حرکات باعث میشود مدام سعی کنم خودم را با عقب و جلو شدنهای بسیار و شدید وفق دهم که خیلی آزاردهنده است.
زمانی که هوا گرم و مرطوب میشود، مردان چینی لباسهای خود را بالا میزنند و شکم خود را بیرون میاندازند. بسیاری از این مردها ادعا میکنند که این حرکت باعث خنکشدنشان میشود و طب چینی نیز آن را تایید کرده است. دکترهای غربی شاکی شده و این ادعا را که طب چینی این عمل را تایید میکند رد کردهاند. چه این حرکت به خنک شدن کمک بکند و چه نکند، خود را برای شکمهای بیریخت بیرونزده آماده کنید.
Zhang Yimou کارگردان اصلی جشنهای افتتاحیه و اختتامیه المپیک تابستانی پکن ۲۰۰۸ بود. او از میان پروژههای بیشمار، سه اجرای سنتی و غنی چینی را که به نام «احساسات» یا ایمپرشنز معروف هستند کنار هم قرار داد. این اجراها اقلیت های قومی و سبک زندگیشان را به نمایش میگذارد. میتوانید این نمایشها را در شهرهای لیجانگ، یانگشاو، و هانگژو ببینید. جدا آنها را از دست ندهید.