فلوراید عنصری مفید برای ساختار دندانی است و همان طور که می‌دانید در برخی مناطق که کمبود آن در آب آشامیدنی وجود دارد افزودن آن به آب باعث تقویت دندان‌ها در مقابل پوسیدگی می‌گردد ولی در برخی مناطق فلوراید موجود در آب بیش از اندازه است و به همین خاطر دندان‌ها دچار فلوئوروزیس(fluorosis) می‌گردند.
علت فلوئوروزیس
1. فلوراید اضافی موجود در آب آشامیدنی هنگام تشکیل مینای دندان در کودکان بر روی سلول‌های مینا ساز تأثیر گذاشته و مرحله معدنی شدن مینا را دچار اختلال می‌کند به گونه‌ای که بافت زیر سطحی مینا دچار مشکل می‌شود.
2. فلوراید اضافه شده به آب و خمیر دندان‌ها برای کاهش پوسیدگی نیز ممکن است باعث فلوئوروزیس شوند.
فلوئوروزیس طی تشکیل دندان (یعنی حدود شش ماهگی تا پنج سالگی) رخ می‌دهد. البته این زمان در افراد متعدد می‌تواند تا چند ماه زودتر یا دیرتر نیز متغیر باشد. به نظر می‌آید نیمه نخست اولین سال زندگی کودک، مهم‌ترین زمان برای ایجاد فلوئوروزیس در دندانهای شیری (براساس دریافت فلوراید پیش از تولد و طی سال اول زندگی) باشد.
فلوئوروزیس دندانی بیشتر در دندانهای دائم دیده می‌شود، اما در دندانهای شیری نیزمشاهده گردیده است.
علائم فلوئوروزیس دندانی
فرم خفیف این اختلال به صورت دندانهای زرد رنگ یا لکه‌های سفید می‌باشد ولی در فرم متوسط و شدید لکه‌های زرد تا قهوه‌ای بر روی مینای دندان همراه با کدر شدن کلی مینا می‌باشد.
درمان فلوروزیس
متأسفانه فلوروزیس برگشت ناپذیر است، ولی با درمان‌های زیبایی می‌توان به بهبود ظاهر فرد کمک بسیاری نمود. درمان هایی که برای فلوروزیس استفاده می‌شود شامل موارد زیر است:
1. سفید کردن دندان (بلیچینگ)
فلوروزیس خفیف با بلیچینگ به طور کامل برطرف می‌گردد و لکه‌های زردرنگ داخل دندان، به طور کامل همرنگ سایر قسمت‌ها می‌شود. اگر فرد به فلوئوروزیس متوسط مبتلا باشد، با بلیچینگ به طور کامل لکه‌ها برطرف نمی‌شود، ولی ظاهری بهتر پیدا می‌کند. در موارد شدید فلوروزیس، درمان بلیچینگ تفاوت زیاد محسوسی ایجاد نمی‌نماید، ولی به هر حال قبل از روش‌های درمانی دیگر باید به کار رود که تا حد ممکن بتواند لکه‌ها راکمرنگ نماید.
2. میکروابریژن
روشی است که به کمک مواد مخصوص، بافت معیوب سطحی مینا ساییده شده و در موارد فلوئوروزیس خفیف تا متوسط می‌تواند به عنوان روشی درمانی به کار رود. موارد شدید فلوروزیس فقط با بلیچینگ همراه با روکش چینی قابل درمان است.
3. باندینگ کامپوزیت
در این روش، کامپوزیت که از مواد ترمیمی همرنگ دندان است به کمک باندینگ بر روی مینای دندان قرار می‌گیرد تا بدرنگی‌های دندان را بپوشاند.
ممکن است کامپوزیت فقط لکه‌های دندان را بپوشاند و یا بر روی کل سطح مینای دندان های جلو قرار گیرد. درمورد اخیر به آن لامینیت ونیر کامپوزیتی می‌گویند. در مواردی که از این روش استفاده می‌شود، ابتدا باید بلیچینگ صورت گیرد تا دندان سفیدتر گردد، زیرا مواد ترمیمی در هر حال، کمی شفاف هستند و رنگ دندان زیری را نشان می‌دهند.
4. روکش چینی
از نظر زیبایی، بهترین نتیجه با روکش چینی حاصل می‌شود. در این روش ضخامت کمی از مینای روی دندان برداشته شده و با لایه‌ای از جنس چینی جایگزین می‌گردد. با روکش چینی می‌توان طرح لبخند جدیدی برای فرد ایجاد نمود و زیبایی فوق العاده‌ای به وی هدیه داد.
هر چند باید دانست این روش نسبت به دیگر درمان‌ها، گران تر است. موارد شدید فلوروزیس فقط با بلیچینگ همراه با روکش چینی قابل درمان است.
جلوگیری از فلوروزیس
قدم اول: مشاوره با دندان‌پزشک اطفال می‌باشد. وی از مقدار فلوراید آب آشامیدنی مطلع بوده و در صورتی که بچه ای نیاز به فلوراید اضافی داشته باشد مقدار و نحوه مصرف را تعیین می‌کند.
قدم دوم: مشاهده مقدار مصرف خمیر دندان می‌باشد. کلا مقدار کمی خمیر دندان باید بر مسواک گذاشته شود. به بچه یاد بدهید که خمیر دندان را نخورد و بعد از شستن دندان‌ها آب دهان را بیرون بریزد.
