سینما در سه سال اخیر به واسطه اتفاقاتی که جامعه را تحت تاثیر قرار داده وضعیتی خوشایند ندارد. مشکلات عدیده هنر هفتم در شرایطی است که وضعیت سرمایهگذاری در هنر هفتم به دلیل نبود برگشت سرمایه مناسب نیست. این موضوع در جهان نیز به دلیل همهگیری کرونا اتفاق افتاد اما به دلیل زیرساختهای چندرسانهای آماده نظیر پلتفرمهای گسترده جهانی تا حدی جبران و اکنون نیز به سوددهی بیش از قبل رسیده اما در کشورمان اینطور نیست. شرایط فعلی باعث شده تا سینماها خالی از تماشاگر شده و هنر هفتم به سوی ورشکستگی برود.
در این بخش از این سلسله گفتوگو، پای صحبتهای محمود گبرلو؛ کارشناس سینما نشستهایم.
سینما در همه دنیا وسیلهای برای سرگرمی است. برای همین برای لذت بردن از چنین رسانهای نیاز است تا ابتدا محیطی امن بر هنر هفتم حاکم باشد که مردم رغبت کنند به سالنهای نمایش بروند وگرنه در فضایی نابسامان مطمئن باشید هیج فرد یا گروهی علاقهای برای رفتن به سالنهای نمایش نخواهد داشت. داشتن آرامش روانی برای سینما ربطی به ژانر تولیدات ندارد و در فضای ملتهب فرقی ندارد چه فیلمی روی پرده میرود زیرا همه تولیدات در این شرایط آسیب خواهند دید.
هزینههای سینما روزانه است. یعنی هر روزی که سینما باز است برای خود مخارجی دارد که سینمادار باید آن را تامین کند اما وقتی مردم به سالنهای نمایش نمیروند هزینه روی هم انباشته میشود. حال در چنین وضعیتی چه باید کرد؟ برای این مسئله دو راهکار میتوان پیشنهاد داد. ابتدا اینکه دولت به عنوان متولی هنر و فرهنگ کشور وارد عمل شده و با حمایتهای خود سینما را از ورشکستگی نجات دهد ولی متاسفانه توقع از دولت در چنین شرایطی شاید دور از انتظار است چون بودجهای که برای هنر هفتم اندیشیده شده به اندازهای است که جوابگوی خود سینما هم نیست چه رسد به اینکه بخواهد در مواقع بحرانی جبران ضرر سینماداران را کند! در چنین شرایطی در آینده باید شاهد ورشکستگی سینما در امر تولید و نمایش باشیم.
روش دیگر به نحوه انتخاب مسئولان و سینماداران مربوط میشود. اینکه چه فیلمهایی در این شرایط روی پرده میروند قادرند در انگیزه دادن به مردم بسیار مهم باشد. برای مثال یک فیلم طنز مطمئناً مردم را در این وضعیت برای رفتن به سالنهای نمایش بیشتر راغب خواهند کرد تا آثاری تلخ و ناامیدکننده که مخاطب را آزار دهد. با این شرط، متاسفانه آثاری که این روزها روی پرده رفته اکثراً ربطی به تماشاگر عام ندارد.
وقتی از چینش صحیح آثار حرف میزنم منظورم این است که برخی آثار به اصطلاح طنز که بیشتر به آنها باید سخیف گفت قادرند مردم را به سالنهای بیاورند چون این قبیل تولیدات در زمان عادی سینما هم با روی خوش مردم مواجه نمیشوند. کار خوب از نگاه من آثار تماشاگرپسندی است که دیدنش برای مردم جذابیت داشته باشد.
راهکار دیگری که به نظرم میرسد رونق پلتفرهاست اگر آثاری که در این عرصه تولید میشود با استقبال مردم مواجه شود دو دستآورد مهم به بار خواهد آورد. ابتدا اینکه عوامل سینما در شرایطی که تولید در هنر هفتم به پایینترین حد خود رسیده، این موقعیت را پیدا کنند درآمدزایی داشته باشند. همچنین نیازهای مخاطبان هم برطرف میشود. خوشبختانه در شرایط فعلی شاهد بروز این اتفاق هستیم چون با استقبالی که از این حوزه به عمل آمده هم مردم سرگرم شدهاند هم اینکه عوامل سینما توانستهاند درآمد داشته باشند.
اینکه چرا برخی آثاری که احتمال موفقیت آنها در گیشه میرود مایل نیستند در شرایط فعلی روی پرده روند این باشد که منتظرند وضعیت بهبود یافته در کارشان فروش بهتری داشته باشد ولی آنها بدانند ابتدا باید سینمای وجود داشته باشد تا در ادامه آنها به بهترین زمان اکران بیندیشند. برای همین باید همگی به روی منافع ملی تمرکز کنیم و با هر روش ممکن مردم را بیشتر به سمت سالنهای نمایش بکشانیم.
باور من این است که تولیداتی که در آن خانواده محور قرار گرفته بهترین شکل از فیلمسازی برای سینما در شرایط فعلی است زیرا نیاز داریم تا خانواده را مجدد با سینما آشتی دهیم. نکته دیگر اینکه باید کارهایی را به لحاظ معنایی روی آنتن بفرستیم که برای مخاطب ایجاد امید کند. این خواسته اگر ممکن شود مطمئن باشید تاثیرات مثبت خود را در جامعه نشان خواهد داد. بحث دیگر من توجه به سینمای کودک است. همیشه کودکان سینما رفتن را دوست دارند پس اگر فیلمهای مناسب و باب میل آنها را روانه پرده کنیم خانوادهها هم به سینما متمایل خواهند شد.
در خاتمه باید تاکید کنم در جامعه جهانی سینما یک ابزار مهم و تاثیرگذار است که از آن برای رسیدن به اهداف مختلف بهره میبرند. در این حوزه ما نیز باید موفق باشیم تا از دستآوردهای آن بهرهمند باشیم وگرنه اگر بخواهیم خلاف آن عمل کنیم گوی رقابت را به محصولات خارجی باختهایم.