کنترل قند خون می‌تواند وظیفه‌ای دشوار باشد و نیازمند تلاش و توجه بسیاری است. با این حال برای تمام افراد حفظ میزان قند خون در حد سالم و نرمال نیز به منظور حفظ سلامت جسم و روان اهمیت بسیار دارد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا، با کاهش خطرات و مشکلات مرتبط با بیماری دیابت مانند حملات قلبی، سکته مغزی، نارسایی کلیه و حتی کوری می‌توان زندگی بهتر و طولانی‌تری داشت. کلید کنترل دیابت و مدیریت این بیماری را می‌توان در سبک زندگی سالم، کنترل وزن، رژیم غذایی سالم مغذی و ورزش و تحرک بدنی منظم یافت.
۲۳ آبان روز جهانی دیابت
هر ساله روز ۱۴ نوامبر، مصادف با ۲۳ آبان به نام روز جهانی دیابت گرامی داشته می‌شود. این روز نخستین بار در سال ۱۹۹۱ میلادی برای گسترش آگاهی ها در مورد دیابت، علل آن، پیشگیری از آن و اثرات ویران‌کننده‌اش بر زندگی بشر معرفی شد.
تمامی خانواده ها به طور بالقوه تحت تاثیر دیابت قرار می گیرند و بنابراین آگاهی از علائم، نشانه ها و عوامل خطر برای انواع دیابت برای تشخیص زودهنگام آن حیاتی است
روز تولد “فردریک بنتینگ”، شخصی که با همکاری “چارلز بست” در سال ۱۹۲۱ میلادی باعث کشف انسولین شد به نام روز جهانی دیابت انتخاب شده است. دیابت بدون درمان ممکن است به چندین بیماری کوتاه مدت و بلند مدت منجر شود.
نماد بین المللی دیابت “دایره آبی” است. در سال ۲۰۰۶ میلادی این نماد برای حمایت از پویشی برای اقدام سازمان ملل متحد در زمینه دیابت و در پاسخ به همه گیر شدن جهانی این بیماری برگزیده شد. در همین رابطه شعار سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ میلادی در روز جهانی دیابت، تحت عنوان “دیابت و خانواده” انتخاب شده است.
این روز به دنبال افزایش آگاهی‌ها از تاثیر دیابت بر خانواده و حمایت شبکه‌ای از کسانی است که تحت تاثیر آن قرار می‌گیرند. همچنین نقش خانواده را در مدیریت، مراقبت، پیشگیری و آموزش در مورد بیماری دیابت ترویج می‌دهد.
آشنایی با بیماری دیابت
دیابت بیماری است که به توانایی بدن برای فرآوری قند خون آسیب می‌رساند و این بیماری با عنوان “بیماری قند” نیز شناخته می‌شود. بدون مداخله و مدیریت دقیق، دیابت می‌تواند منجر به تجمع قند خون شود که خطرات و عوارض خطرناکی همچون سکته مغزی و بیماری های قلبی را افزایش می‌دهد.
در حال حاضر دو نوع از این بیماری شامل دیابت نوع یک و نوع دو شناخته‌شده‌ترین انواع آن هستند و کنترل این بیماری نیز بستگی به نوع آن دارد. تمام انواع دیابت از اضافه وزن یا سبک زندگی غیر فعال ایجاد نمی‌شود. در واقع برخی از آن ها از دوران کودکی در فرد بروز می‌کند.
به یاد داشته باشید که بررسی منظم میزان گلوکز خون و کاهش میزان مصرف گلوکز می‌تواند به جلوگیری از عوارض ناشی از دیابت نوع دو کمک کند. برای افراد مبتلا به دیابت نوع یک نیز مصرف انسولین تنها راه کنترل اثرات بیماری و تعدیل آن است.
آمارهایی چند از دیابت
– بیش از ۴۲۵ میلیون نفر در سراسر جهان در حال حاضر به دیابت مبتلا هستند: بیشتر این افراد به دیابت نوع دو مبتلا هستند که عمدتاً از طریق فعالیت بدنی منظم، رژیم غذایی سالم و متعادل و بهبود محیط زندگی سالم قابل پیشگیری است. خانواده‌ها نقش مهمی در رفع عوامل خطر قابل تغییر برای دیابت نوع دو بازی می کنند و باید آموزش، منابع و محیط برای یک زندگی با سبک سالم را فراهم آورند.
– نیمی از افرادی که به دیابت مبتلا هستند از بیماری خود اطلاعی ندارند: بیشتر این افراد به دیابت نوع دو مبتلا هستند. تشخیص و درمان زودهنگام کلید پیشگیری از عوارض دیابت و دست‌یابی به سلامتی است. تمامی خانواده ها به طور بالقوه تحت تاثیر دیابت قرار می گیرند و بنابراین آگاهی از علائم، نشانه ها و عوامل خطر برای انواع دیابت برای تشخیص زودهنگام آن حیاتی است.
– کمتر از یک چهارم از اعضای خانواده ها در دنیا به برنامه های آموزش دیابت دسترسی دارند: حمایت خانواده در مراقبت از دیابت تاثیر قابل توجهی در بهبود نتایج سلامتی افراد مبتلا به این بیماری دارد. از همین رو مهم است که آموزش و حمایت از خود مراقبتی مداوم در برابر دیابت در دسترس همه افراد مبتلا و خانواده‌هایشان باشد تا تاثیر عاطفی بیماری را که می‌تواند منجر به کاهش کیفیت زندگی شود، بکاهد.
– دیابت می‌تواند برای افراد و خانواده هایشان گران تمام شود: در بسیاری از کشورها هزینه تزریق انسولین و نظارت روزانه می تواند به تنهایی نیمی از درآمد میانگین خانواده را صرف کند و دسترسی منظم و مقرون به صرفه به داروهای ضروری دیابت برای بسیاری میسر نیست. بنابراین بهبود دسترسی به داروهای مقرون به صرفه دیابت و مراقبت مناسب ضروری است تا از هزینه‌های بالا برای فرد و خانواده جلوگیری شود که تاثیرات منفی برای سلامت آنها دارد.
توصیه‌های مهم درباره “خودمراقبتی”
بنابر گزارش ایسنا، خودمراقبتی و کنترل قند خون برای مدیریت و کنترل موثر دیابت حیاتی است. کمک به تنظیم زمان‌بندی غذا و فعالیت بدنی و زمان مصرف داروها مانند انسولین نیز اهمیت بسیاری دارد.
در حالی که دستگاه های کنترل گلوکز خون (SMBG) متفاوت هستند، معمولاً شامل یک گلوکومتر (اندازه سنج) و نوار تست برای خواندن نتیجه و یک وسیله سوزنی به نام “قلم لنست” برای خراشیدن پوست و به دست آوردن مقدار کمی از خون هستند.
در هر مدل از این دستگاه‌ها دستورالعمل‌های لازم را بخوانید؛ زیرا هر کدام از آنها متفاوتند. با این حال اقدامات احتیاطی و مراحل زیر را برای بیشتر انواع دستگاه ها باید رعایت کرد:
– اطمینان حاصل کنید که هر دو دستتان پیش از تماس با گلوکومتر یا نوار تست تمیز و خشک باشد.
حمایت خانواده در مراقبت از دیابت تاثیر قابل توجهی در بهبود نتایج سلامتی افراد مبتلا به این بیماری دارد
– از یک نوار تست بیش از یک بار استفاده نکنید و آنها را در ظرف اصلی خود نگه دارید تا رطوبت خارجی نتیجه تست را عوض نکند.
– ظرف نوارها را پس از انجام آزمایش بسته نگه دارید.
– همیشه تاریخ انقضای وسایل دستگاه قند خون را بررسی کنید.
– گلوکومترهای قدیمی ممکن است به رمز گذاری اولیه برای استفاده نیاز داشته باشند. بررسی کنید که آیا دستگاه مورد استفاده تان به این نوع رمزگذاری نیاز دارد یا خیر.
– گلوکومتر و نوارها را در محل خشک و خنک نگهداری کنید.
– گلوکومتر و نوارها را به یک پزشک نشان دهید تا اثر بخشی آنها را بررسی کند.
همچنین افراد مبتلا به دیابت از دستگاهی به نام لنست برای خراشیدن پوست خود استفاده می‌کنند. در حالی که تصور خون‌ریزی ممکن است برای برخی نگران کننده باشد، اما خراشیدن پوست انگشت با لنست برای به دست آوردن نمونه خون روشی ساده و ملایم است.
اقدامات زیر را برای استفاده از لنست انجام دهید:
– ناحیه ای را که قرار است از آن نمونه گیری کنید با آب گرم و صابون تمیز کنید تا از ورود مواد غذایی به دستگاه و تحریف نتیجه جلوگیری کنید.
– یک لنست کوچک و نازک را برای راحتی بیشتر انتخاب کنید.
– لنست باید تنظیمات عمقی داشته باشد که عمق دندانه سوزان را کنترل می‌کند. این دندانه را برای راحتی بیشتر تنظیم کنید.
– بسیاری از دستگاه های قند خون به نمونه خونی به اندازه یک قطره اشک نیاز دارند.
– خون را از کنار انگشت خود بگیرید؛ چرا که درد کمتری احساس می کنید.
– نمونه‌گیری از انگشت های میانه، حلقه و کوچک ممکن است راحت‌تر باشد.
نوشیدن آب کافی می تواند به بدن کمک کند تا گلوکز اضافی از طریق ادرار دفع شود
– اگرچه بعضی از دستگاه‌ها امکان اندازه گیری نمونه های خون از ران ها یا بالای بازوها را نیز دارند، اما نوک انگشتان یا قسمت های بیرونی کف دست نتایج دقیق تری ارائه می دهند.
– به جای فشار آوردن به ناحیه خراشیده شده پوست خون را با حرکتی مانند دوشیدن شیر در محل تست قرار دهید.
-برای دور انداختن سوزن های لنست جوانب احتیاط را رعایت کنید.
5 نوشیدنی برای مقابله دیابت :
1) آبمیوه های تازه: هیچ چیزی بهتر از آب میوه های تازه برای افراد دیابتی نیست. آب میوه ها برای سلامت کلی و کمک به درمان دیابت بسیار مفیدند، اما باید توجه داشته باشید که افراد دیابتی کدام یک از میوه ها را می توانند مصرف کنند. آبمیوه‌ای از انواع توت ها، سیب، پرتقال، گواوا و زردآلو تهیه کرده و همراه با صبحانه میل کنید.
2) شیر: شیرهای معمولی کلسیم، منیزیم، پتاسیم و ویتامین دی را فراهم می‌آورند که بدن برای انجام چندین عملکرد ضروری به آنها نیاز دارد. برای کاهش سطوح قند خون شیر کم چرب یا بدون چربی را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
3) آب: آب گزینه‌ای بی‌نقص برای افراد دیابتی است. این بدان دلیل است که سطح قند خون را افزایش نمی‌دهد. سطوح بالای قند خون می‌تواند منجر به کم آبی شود. نوشیدن آب کافی می تواند به بدن کمک کند تا گلوکز اضافی از طریق ادرار دفع شود. بنابراین اگر به دیابت مبتلا هستید، سعی کنید آب کافی بنوشید.
4) چای گیاهی: چای های گیاهی به ویژه چای سبز و سیاه از آن جایی که بدون کالری، بسیار خوش رایحه و سرشار از آنتی اکسیدان ها هستند برای افراد دیابتی بسیار مناسب اند. چای های گیاهی فواید بسیاری از کاهش وزن تا تقویت ایمنی دارند. شما می توانید از زنجبیل، برگ‌های ریحان، کمی لیمو یا زردچوبه برای افزایش طعم و فواید چای‌ها استفاده کنید.
5) آب سبزیجات: اگر دیابت دارید آب سبزیجات نیز می‌تواند برایتان مفید باشد. مخلوطی از برگ های سبزیجات سبز مانند کرفس، کلم پیچ، اسفناج یا خیار تهیه کنید و آب آن ها را بگیرید. آب سبزیجات مزایای بسیاری برای سلامتی داشته و تمام ویتامین ها و مواد معدنی ضروری را برای بدن فراهم می‌آورند.
