واژه ای نام آشنا برای همه ما است. عاملی که حداقل هر کدام از ما یک بار در زندگی خود و در شرایط مختلفی تجربه کرده ایم: مرگ عزیزان، رسیدن موعد چک، برگزاری مراسم، امتحان و غیره. متاسفانه استرس همانطور که از نامش پیداست، نه تنها زیادی آن برای سلامتی بدن ضرر دارد، بلکه عواقب ناگواری را بر روی رفتار اجتماعی ما و دیگران خواهد گذاشت.
استرس چیست؟
فشار بیش از حد بر روح و جسم شما به گونه ای که زندگیتان را مختل کند را استرس گویند. در واقع استرس بیجا باعث از بین رفتن تعادل جسمی و روحی شما می شود. استرس تا حدی برای همه لازم است؛ ولی اگر نتوان آن را کنترل کرد، زندگی روحی و جسمی افراد را به شدت مختل خواهد کرد تا حدی که شخص برای کنترل و کاهش استرس خود، باید به دکتر مراجعه کند و تحت درمان قرار بگیرد.
عوامل استرس چیست؟
دلایل به وجود آمدن استرس در بدن را می توان به چند عامل تقسیم بندی کرد. هر کدام از این عامل ها محرک استرس هستند. بسیاری از این عوامل به صورت غیر مستقیم باعث به وجود آمدن فشار اضافی بر بدن ما و در نهایت استرس می شوند.
انواع صداهای بلند
قرار گرفتن در جمعی که از افراد آن خوشمان نمی آید.
از دست دادن یکی از عزیزان
امتحان و قبول شدن در آن ها
درگیری با اعضای خانواده
از دست دادن شغل
انواع تصادف و رفت و آمد در دادگاه و کلانتری
ترافیک
انواع بیماری یا مریض شدن یکی از اعضای نزدیک خانواده
عوامل زیادی دیگری هم وجود دارند که به نوعی تنش زا بوده و باعث بروز استرس در افراد می شود.
استرس باعث بروز چه نوع بیماری هایی می شود؟
استرسی که از کنترل انسان خارج شود، بدترین نوع آن است و خود تبدیل به یک بیماری شده و مریضی های دیگری را نیز به همراه خواهد آورد.
سردرد
معده درد
مشکل خواب
تضعیف سیستم ایمنی بدن
تشدید دیگر بیماری های موجود در فرد
ناراحتی و افسردگی و به عبارتی دیگر ایجاد مریضی روحی در فرد
فشار خون بالا
بیماری قلبی و تاثیر منفی بر روی ضربان قلب
دیابت
مشکلات تنفسی
عملکرد ضعیف دستگاه گوارشی و تغییر گرایش انواع خوراکی
کاهش میل جنسی
فراموشی یا خستگی مزمن
مصرف بیش از حد دخانیات
مشکلات در روابط اجتماعی
گرفتگی عضلات
انواع استرس
استرس را می توان به دو دسته اصلی تقسیم بندی کرد:
استرس حاد و مزمن یا طولانی مدت
استرس حاد، به حالت کوتاه مدت اما شدید است و عدم رعایت و کنترل آن عواقب جبران ناپذیری را برای فرد خواهد داشت. برای مثال بعضی دانش آموزان در زمان امتحانات خود به دلایل مختلفی دچار استرس حاد می شوند و این نوع می تواند بر عملکرد آن ها در زمان امتحانات و دریافت نتیجه مطلوب اثر منفی بگذارد
در استرس مزمن، زمان آن طولانی مدت است و اگر هیچ اقدامی برای کنترل یا درمان آن نشود، می تواند باعث بروز سکته و خدای نکرده مرگ شود. برای مثال آن هایی که در زمینه کسب وکار و صدور چک فعالیت می کنند، در بیشتر اوقات خود به خصوص خراب بودن اوضاع بازار دچار استرس شده و باید راهکاری برای مدیریت آن در نظر بگیرند.
چرا باید جلوی استرس شدید را در زندگی خود بگیریم؟
استرس تا یک حدی برای هر فردی لازم است. هر فردی برای انجام درست کارهای روزمره خود، دچار استرس می شود و اگر آن کنترل شود، هیچ آسیبی به سلامت فیزیکی و روحی فرد وارد نمی کند؛ اما اگر استرس کنترل نشود، اولین آسیب به خود فرد وارد می شود. فرد استرسی برای آرامش خود ترجیح می دهد تا از جمع دور بماند و این باعث گوشه گیر شدن او وعدم روابط اجتماعی صحیح می شود. افسردگی مهم ترین اثر وجود استرس در برابر دیگر بیماری ها است. استرس های بیش از حد می تواند بر سلامت قلبی افراد تاثیر گذاشته و متاسفانه بودند افرادی که به دلیل همین مساله زندگی خود را پایان دادند.
چگونگی استرس را کنترل کنیم؟
- خواب کافی در محیط مناسب
استرس بر خواب افراد تاثیر منفی می گذارد تا حدی بعضی ها تا چند شب نمی توانند خواب کافی داشته باشند. از طرفی دیگر خود نداشتن خواب کافی در یک محیط مناسب باعث تشدید این مساله می شود. یک فرد سالم باید به طور متوسط ۸ ساعت در روز و آن هم سر وقت بخوابد. همچنین محیط خواب او باید نرم و به دور از محیط های پر سروصدا باشد.
- خوردن غذاهای سالم
حتما بخوانید صفات اخلاقی ارثی در انسان ؛ 12 عادت اخلاقی بد در انسان که ارثی هستند
نوشیدنی هایی مانند قهوه و خوردن غذاهایی پرچرب عامل تشدید استرس هستند. غذاهای سالم و رژیمی نه تنها سلامت بدن شما را تضمین می کنند، بلکه بر روند کاهش استرس اثرگذار خواهند بود.
- ورزش منظم
ورزش های تمرکز فکر و آرام بخش مانند یوگا و شنا از مهم ترین ورزش های کاهش دهنده استرس هستند. انجام روزمره آن ها به آرام کردن اعصاب و افزایش تمرکز حواس شما کمک بسیاری خواهد کرد.
- رفتن به مسافرت و تفریح
زندگی فقط کار کردن نیست. خود کار کردن بیش از حد می تواند باعث خستگی بیش از حد شما، بهم ریختگی اعصاب و در نهایت استرس شود. در برنامه هفتگی خود تفریحات سالم و با نشاط قرار دهید. به مکان های به دور از محیط کار خود بروید و در آن جا به هیچ وجه به مسائل کار و مشکلات آن فکر نکنید. در برنامه سالانه، مسافرت به یک نقطه را در نظر بگیرید. لازم نیست که حتما به یک شهر دور سفر کنید، حتی یک سفر یک روزه به حاشیه شهر هم می تواند حال و هوای شما را عوض کند.
- دوری جستن از افراد منفی باف و تنش زا
همه ما در زندگی خود افرادی را داریم که مدام به ما استرس و نگرش منفی وارد می کنند. این افراد یا خود استرسی هستند یا اینکه فقط قصد اذیت یا آزار ما را دارند، تنها راه دوری کردن از این افراد است.
- فکر نکردن
گاهی اوقات فکر کردن زیادی روی یک موضوعی که تا به حال اتفاق نیافته، استرس بر شما وارد می کند. اینکه اگر رئیس با مرخصی من قبول نکند، اگر درامتحان مردود شود، اگر در راه تصادف کنم و غیره از نمونه اتفاقاتی هستند که هنوز برای شما به وجود نیامده است؛ اما شما نگران عواقب آن هستید.
