صنعت پورنوگرافی با وجود آثار نگرانکننده اش بر سلامت جسمی و روحی بازیگران و مخاطبان آن اما همچنان یکی از پرمخاطبترین صنایع جهان است و افراد آگاهانه یا بدون آگاهی از آثار منفی که مشاهده مداوم این نوع فیلم بر جسم، روان و روابط عاطفی و جنسیشان بر جای میگذارد به سوی این فیلمها جذب شده و با آنچه که در این فیلمها ارائه میشود همراه میشوند تا جایی که این صحنههای اغراق شده را بخشی از واقعیت تصور میکنند. این صنعت پول کلانی را راهی جیب سرمایهگذاران میکند و به تدریج جهانی سرشار از تلخکامی و بیمهری را به مخاطبان پروپا قرصش هدیه میدهد.
علاقه به مشاهده این فیلمها نه به جنسیت مربوط است و نه سن و سال میشناسد. حتی با فتح شدن عصر حاضر توسط فضای مجازی دیگر متاهل بودن هم دلیلی برای عدم تمایل به مشاهده این فیلمها نیست. گرچه روانشناسان نسبت به تبعات منفی مشاهده مداوم و نهایتا اعتیاد به این فیلمها هشدار میدهند، اما گوش مخاطب هم چندان پذیرای تحلیلهای علمی نیست.
با دکتر فاطمه آذرتاش روانشناس مدیر تیم تخصصی سلامت جنسی انجمن ازدواج و خانواده درباره تاثیر مشاهده فیلم پورن بر زندگی و روابط جسمی و عاطفی افراد گفتگو کردیم.
هرزه نگاری از کلمه پورنوگرافی گرفته شده است، پورنو به معنی روسپی و گرافی به معنی نوشتن است و در تاریخ زندگی بشر سابقه طولانی دارد. نقش و نگارهای داخل غارها با محتوای روابط جنسی بعدها به عکس و امروز نیز به فیلم تبدیل شده و این مداوما در حال صنعت رشد بوده است. علت رشد صنعت پورنوگرافی در عصر حاضر در دسترس بودن آن است به این معنی که امروز میتوانید هر جاییکه باشید و در هر ساعت از شبانه روز از طریق اینترنت به این فیلمها دسترسی پیدا کنید. دوم اینکه دسترسی به این فیلمها خیلی ارزان است درحالیکه اگر فردی بخواهید با شخص دیگری وارد ارتباط جنسی شود باید زمان و هزینه بیشتری را متحمل شوید.
وی ادامه میدهد: همچنین افراد میتوانند در خانه خود و حتی با حضور همسر در منزل از طریق گوشی به این نوع فیلم دسترسی داشته و هیچ کسی هم مطلع نشود که چه کاری انجام میدهید. مسئله دیگر آن است که افراد گمان میکنند با مشاهده این نوع فیلمها با خطرات کمتری به لحاظ ابتلا به بیمارهای مقاربتی در روابط واقعی مواجه میشوند بهویژه افرادی که وسواس دارند دیگر نگران نیستند که آیا بیمار میشوند یا خیر. مسئله دیگر تنوع است، یععنی فرد میتواند با وارد شدن در فضاهای مجازی مختلف با محتوای جنسی مختلفی روبه رو شود. اینها دلایلی هستند که باعث تمایل بیشتر افراد به پورنوگرافی میشود.
هرزه نگاری از کلمه پورنوگرافی گرفته شده است، پورنو به معنی روسپی و گرافی به معنی نوشتن است و در تاریخ زندگی بشر سابقه طولانی دارد. نقش و نگارهای داخل غارها با محتوای روابط جنسی بعدها به عکس و امروز نیز به فیلم تبدیل شده و این مداوما در حال صنعت رشد بوده است. علت رشد صنعت پورنوگرافی در عصر حاضر در دسترس بودن آن است
مدیر تیم تخصصی سلامت جنسی انجمن ازدواج و خانواده عنوان میکند: تحقیقات نشان داده است که وقتی فردی به صورت زود هنگام با این صحنهها مواجه میشود، اگر دختر باشد تخیلات مربوط به تجاوز، تحت سلطه قرار گرفتن، کتک خوردن و محدود شدن در او شکل میگیرد و در پسران رفتارهای بزهکارانه و سواستفاده جنسی از دیگران را ایجاد میکند. پژوهشگران معتقدند که ماهیت هرزهنگاری به شکلی است که نمیتوانیم آن را یک مبحث ایستایی بدانیم بلکه از سیالیت برخوردار است یعنی برداشت هر فردی تا حدود زیادی به بافت فرهنگی که فرد در آن بزرگ شده است و عوامل درونی خود فرد بستگی دارد. یعنی ممکن است فردی یک محتوا را هرزهنگاری بداند و فرد دیگری آن محتوا را هرزه نگاری نداند.
وی با بیان اینکه علاقه به مشاهده هرزه نگاری در مردان ۳ تا ۵ برابر بیش از زنان بوده و در مجردین بیش از متأهلین دیده میشود، توضیح میدهد: چون نیاز جنسی در مردان بیشتر است و تمایل بیشتری برای ارضا این نیاز دارند. همچنین این علاقه در مجردینی که احساس تنهایی میکنند یا مهارت برقراری ارتباط را ندارند و آدمهای منزوی هستند بیش ازمجردین دیگر دیده میشود.
آذرتاش خاطرنشان میکند: اعتیاد به پورنوگرافی اغلب با افسردگی، اضطراب، مشکلات ارتباطی، صمیمیت، انزوا، رضایت جنسی کاهش یافته، کاهش علاقه به فعالیتهای جنسی آفلاین، عملکرد ضعیف نعوظ در رابطه جنسی، عدم تحریک در رابطه جنسی، رفتارهای پرخطر، احساس شرم و گناه و اختلال در عملکرد شغلی، اقتصادی و جنسی فرد ارتباط دارد.
وی عنوان میکند: فراواقعیتها، یکی از مفاهیم کلیدی است که در نظریه بودریار به آن پرداخته شده است و یکی از زمینه هایی که فرا واقعیت به شدت در آن رسوخ پیدا کرده است مسائل جنسی است. دیدن فیلمهای پورن ۳ نوع فراواقعیت را در فرد ایجاد میکند، فراواقعیت رابطهای، تجربهای و فراواقعیت پیامدی.
این روانشناس در ادامه توضیح میدهد: تحقیقات نشان داده است افرادی که به مدت طولانی در معرض مصرف پورنوگرافی هستند، بعد از چند هفته رضایت کمتری از عملکرد جنسی همسر و ظاهر و فیزیک خود و همسرشان پیدا میکنند و در نتیجه محبت کمتری هم به همسر ابراز میکنند، زیرا این فیلمها با ارزشهای پایدار و روابط جنسی صمیمی بهطور خاص در ازدواج ناسازگاری دارند و لذت جنسی بدون تعهد و مسئولیت در ازدواج را ترویج میدهند. افراد ائم از زن و مرد با مصرف فیلم پورن پذیرش بیشتری نسبت به روابط جنسی قبل از ازدواج پیدا میکنند و به مرور علاقه افراد نسبت به ازدواج کمتر میشود و در صورتیکه ازدواج کنند نیز دوام ازدواجشان بسیار کوتاه بوده و تمایلی به داشتن فرزند هم پیدا نمیکنند زیرا فرزند هیچ جایگاهی در روابط کوتاه مدت جنسی و روابطی که براساس لذت جنسی است ندارد.
وی اضافه میکند: مشاهده این فیلمها افراد را به این باور میرساند که الگوبرداری از روابط ارائه شده در آنها میتواند رضایت دلخواه را در افراد به وجود بیاورد، آنها گمان میکنند که اگر مانند بازیگران این فیلمها رابطه جنسی برقرار کنند لذت زیادی میبرند، حال وقتی فرد الگوهای ارائه شده در این فیلمها را اجرا کرده و به لذت مورد نظر نرسد شریک جنسی خود را مقصر دانسته و نامطلوب تصور میکند وبه فکر تغییر شریک جنسی میفتد. این مسئله در مجردی باعث میشود که افراد از ازدواج بترسد و فکر کند، که شاید وقتی ازدواج کرد همسرش تمایلی به انجام این الگوها نداشته و از آنها لذت نبرد. این فرا واقعیت رابطهای یا فراواقعیت در رابطه است. به بیان دیگر این افراد برای اینکه بتوانند به لذتی که در فیلمها ارائه میشود برسند نهایتا تنوع طلبی میشوند.
آذرتاش عنوان میکند: فراواقعیت تجربهای نیز۲ مقوله را در نظر میگیرد ماجراجویی جنسی و تخیل مداوم جنسی که منجر به تحریک جنسی مداوم او میشود. در فراواقعیت تجربهای، فرد فیلمهایی را که نگاه میکند می خواهد به زندگی واقعیاش بیاورد و به شکلهای متنوع و تاحدود زیادی انحرافی آن مسائل را نگاه میکند، وقتی فرد به صورت مکرر این محصولات رانگاه میکند تحریک میشود یعنی تصاویر جنسی در مغز فرد نقش میبندد، یافتهها نشان میدهد علت این موضوع آن است که خاطرات و تجربههایی که هنگام تحریک احساساتی مانند تحریکات جنسی رخ میدهند توسط هورمون غده آدرنالین در مغز مینشینند و پاک کردن آنها سخت است، این مساله موجب میشود فرد تاحدودی به هرزهنگاری اعتیاد پیدا کند.
اعتیاد به پورنوگرافی اغلب با افسردگی، اضطراب، مشکلات ارتباطی، صمیمیت، انزوا، رضایت جنسی کاهش یافته، کاهش علاقه به فعالیتهای جنسی آفلاین، عملکرد ضعیف نعوظ در رابطه جنسی، عدم تحریک در رابطه جنسی، رفتارهای پرخطر، احساس شرم و گناه و اختلال در عملکرد شغلی، اقتصادی و جنسی فرد ارتباط دارد.
وی میافزاید: این تحریکات جنسی خاطرات نیرومندی از تجربههای گذشته در مغز فرد ایجاد کرده و و او را دائم از لحاظ شهوانی تحریک میکند، این امکان وجود دارد که فرد با این تخیلات استمنا انجام دهد که این موضوع هم باعث تقویت تحریک جنسی و اوج لذت جنسی همراه با یک منظره ویژه و دنبال ماجراجویی میگردد حالا اگر فرد با همه رفتارها به لذت مورد نظرش نرسد به دنبال ماجراجویی جنسی میرود که میتواند به طرق مختلفی باشد. اولین ماجراجویی استفاده از اینترنت است برای جستجوی موضوعات متنوعتر و خشنتر و در این بین اتاقهای گفتگو و سکس چت راحتترین راه است که درنهایت به عنوان یک عادت در فرد شکل میگیرد.
به گفته آذرتاش وقتی فرد دائم به این فیلمها نگاه میکند، این الگوها در ذهنش تثبیت میشود و دیگکر تمایلی به برقراری ارتباط به شیوههای دیگر دیگر ندارد، از طرف دیگر انجام این الگوها و یا تغییر شریک جنسی رضایت خاطر را برای فرد ایجاد نمیکند در نتیجه فرد دچار توهم میشود.
این روانشناس خانواده عنوان میکند: وقتی با این افراد صحبت میکنید، میگویند انگار داشتن رابطه جنسی برای من با تلاق است و هر چقدر که رابطه برقرار میکنند سیری ناپذیرند، چون در پورنوگرافیها، از صنعتهای مختلفی استفاده میشود و روابط را جذابتراز واقعیت جلوه میدهند. تا جایی که فرد در دنیای واقعی با افراد مختلف روبه رو میشود اما آن زیباییهای اغراق شده در این فیلمها را نمیبیند، قطعا این مسئله باعث میشود که نسبت به طرف مقابل سرد شود او مدام افراد مختلفی را تجربه میکند اما لذتی را که در آن فیلمها دیده بوده است برایش ایجاد نمیشود و به نوعی دچار کمالگرایی میشود، چون در فیلمها رابطه را بیعیب و نقص نشان میدهند در آن فیلمها فرد نعوظ کافی و محکمی دارد ، مدت زمان رابطه جنسی عالی است و شریک جنسی او به دشت لذت میبرد اما در یک رابطه واقعی همه چیزی نمیتواند کامل باشد، بنابراین آن رضایت در فرد ایجاد نمیشود.
وی اظهار میکند: در بسیاری از این فیلمها از محتواهایی استفاده میشود که روابط جنسی انحرافی، نامتعارف و بیمارگونه دارند و این موجب میشود که یک الگوی نامتعارف و انحرافی در فرد شکل بگیرد و به این ترتیب موجب انحراف جنسی هم میشود.
آذرتاش در توضیح فرا واقعیت پیامدی عنوان میکند: در این نوع فراواقعیت زن را به عنوان یک کالای مصرفی معرفی میکنند این موضوع به خود زن هم تلقین شده و برای فرد قابل پذیرش میشود که زن فقط برای ارضای نیازهای جنسی آفریده شده است و ارزش زن بیشتر به قیافه، استایل بدن و زیبایی اوست تا اخلاق و ارزشهای متعالی انسانی و به این ترتیب ارزش زن را به یک کالای جنسی تنزل میدهند. این نگاه موجب جدا شدن رابطه عاطفی از رابطه جنسی میشود به طوریکه دنبال کنندگان فیلمهای پورن فقط به فکر ارضای نیاز جنسی خودشان هستند و اهمیتی به نیازهای طرف مقابل نمیدهند. در این شرایط رابطه جنسی بدون هیچ عشق و نوازشی صورت میگیرد.
وی خاطرنشان میکند: مشاهده این نوع فیلمها باعث میشود که زنان نیز مصرفی بودن خود را بپذیرفته و استانداردها ونیازهایشان تغییر میکند و اگر این استانداردها را نداشته باشند احساس بیارزشی میکنند و دائم روی بدن خودشان کار کنند، یعنی به دنبال انواع جراحیهای زیبایی هستند تا خودشان را به استاندارهای معرفی شده در فیلمهای پورن نزدیک کرده و احساس ارزشمندی کنند.
این متخصص در حوزه سلامت جنسی درباره علت تمایل افراد به مشاهده فیلم پورن میگوید: ما به دیدن این فیلمها احتیاج نداریم، اما بعضی از افراد فکر میکنند که با مشاهده این فیلمها میتوانند آموزش جنسی ببینند در صورتیکه این فیلمها تنها تحمیل استانداردهای غیر واقعی به افراد ، کاهش اعتماد به نفس آنها، آموزش انحرافات جنسی به فرد و ایجاد الگوها و استانداردهای اشتباه در ذهن او را رقم میزند و هیچ نفعی برای فرد ندارند.
وی علت علاقه به مشاهده این نوع فیلم در کشور ما را ناشی از جهل جنسی دانسته و توضیح میدهد: کشور ما آموزشهای مناسب جنسی داده نمیشود، درحالیکه زوجهایی که میخواهند ازدواج کنند، قبل از ازدواج باید این آموزشها را به طور رسمی داشته باشند، و برای یادگیری یکسری رفتارها و پوزیشنها به این فیلمها مراجعه نکنند. باید این آگاهی داده شود که این فیلمها بجز منحرف کردن ذهن افراد نمیتواند موجب ارتقا روابط جنسی شود.
وی خاطرنشان میکند: مشاهده اینگونه فیلمها یک عمل پنهانی است و تحقیقاتی در این خصوص در کشور نداشتیم که بخواهد آماری ارائه کند اما آمار جستوجوی کلمه سکس در سایتها بیشترین آمار را دارد.