نویسنده و مدیر اجرایی یکی از ۵۰۰ شرکت سودآور و برتر آمریکا، بکی بلالاک (Becky Blalock) میگوید اجداد ما ناچار بودند برای زنده ماندن محتاط باشند و این ویژگی ازطریق تکامل به ما نیز بهارث رسیده و موجب شده است که گاهی ترسو و خجالتی باشیم و احساسات خود را بروز ندهیم. البته این مسئله هیچ اشکالی ندارد، ولی هیچکس نمیخواهد در حالتی از ترس و خجالت همیشگی گرفتار شود. خوشبختانه با شکلگیری عادتهای درست روزانه میتوان اعتماد به نفس را تقویت کرد.
اگر برای اعتماد به نفس داشتن به انگیزه خارجی نیاز دارید، بهیاد داشته باشید که تقویت اعتماد به نفس یکی از وظیفههای مهم انسانی است. دالایی لاما (رهبر دینی بوداییان تبت) میگوید: «هر فرد با درک ظرفیتها و اعتماد داشتن به تواناییهای خود میتواند دنیای بهتری را بسازد.» میبینید؟ جهان نیاز دارد که ما گاهی به خودمان ببالیم، پس از اینکه به خودتان بگویید چقدر عالی و شگفتانگیز هستید، نترسید. ما برای افزایش اعتماد به نفس ۱۴ راهکار زیر را پیشنهاد میدهیم:
۱. با دیگران مهربان باشید
اگر گاهی حس میکنید که فایدهی چندانی برای دیگران ندارید، میتوانید به دیگران کمک کنید و با آنها مهربان باشید. مثلا برای خانم بیخانمانی که در خیابان شما زندگی میکند، غذای گرم خانگی ببرید یا در تمیز کردن هفتگی خانه به همسایهی پیر خود کمک کنید. با کمک کردن به دیگران درنهایت به این نتیجه میرسید که شما آنقدرها هم انسان بیفایدهای نیستید.
۲. لباسهای زرد بپوشید
بهگفتهی روانشناس، دکتر کارول کانچیر (Carole Kanchier) از دانشگاه کالگری (Calgary در کانادا)، پژوهشها نشان میدهد که رنگ زرد با ایجاد آرامش و حالتهای سرزنده و شاد ارتباط دارد. شاید تصور کنید که این ادعا درست نیست. ولی اگر توجه کرده باشید همیشه نور آفتاب باعث میشود احساس آرامش پیدا کنید. رنگ زرد گل همیشهبهار نیز چنین حسی را ایجاد میکند.
۳. صاف بایستید
وقتی خمیده هستید، احساس ناخوشایند بیشتری نسبتبه خود دارید. در مطالعهای که در مجلهی روانشناسی سلامت (Health Psychology) منتشر شده، پژوهشگران دریافتهاند که بهبود وضعیت و طرز ایستادن بهسرعت روحیه و حال افراد را بهتر میکند. وقتی صاف میایستید و خمیده نیستید، بلافاصله اعتماد به نفس بالا، حاضرجوابی و جسارت را در خود حس میکنید. احتمالا مورد آخر برای همهی ما اثبات شده است.
۴. چیزهای جدیدی یاد بگیرید
هر روز روی گوشیتان برنامهی جدیدی نصب کنید یا صرفا مطلب جدیدی بخوانید. با وارد کردن مقدار اندکی اطلاعات جدید در مغزتان، لطف بزرگی به خود میکنید. با این کار بلافاصله حسی از رضایت بهدست میآورید که موجب افزایش اعتماد کلی شما به خودتان میشود.
۵. اتاقتان را تمیز کنید
این سادهترین درس در فنگ شویی است: «اگر ذهنی روشن و پاک میخواهید، اتاق خوابتان را تمیز کنید.» مفهومی ژاپنی «esho funi» بهمعنی یگانگی و یکپارچگی زندگی و محیط است و وقتی به آن برسید، بیشتر میتوانید افکار شاد و سرزندهای داشته باشید.
۶. سلفی بگیرید
۶۵ درصد دخترانی که چهرهی خندان خود را در رسانههای اجتماعی میبینند، میگویند که پس از مشاهدهی این تصاویر احساس اعتماد به نفس بیشتری پیدا میکنند. وقتی خودتان را شاد و پرجنبوجوش میبینید، بهطور ناخودآگاه خود را فریب میدهید و حس میکنید که واقعا شاد و خوشحال هستید و ناگهان احساس میکنید که واقعا همین حس را دارید. البته نباید در سلفی گرفتن زیادهروی کنید. نیازی نیست که هر بار ۲۰ سلفی بگیرید و در صفحهتان منتشر کنید، وگرنه کاملا گرفتار گرداب شبکههای اجتماعی میشوید.
۷. هدف مشخصی را برای خود تعیین کنید و سپس آن را انجام بدهید
وقتی احساس موفقیت داشته باشیم، حس خوبی نسبتبه خودمان پیدا میکنیم. لازم نیست که هدف پرزحمت و سختی را برای خود تعیین کنیم، مثلا نوشتن خاطراتی از زمان دانشگاه را که نیمهکاره مانده است، تمام کنیم. حتی اگر کار سادهای مانند تماس گرفتن با مادرمان را در فهرست کارهای خود قرار دادهایم، تیک زدن کنار آن پس از تماس با مادر، بلافاصله موجب افزایش حس شادی و اعتماد به نفس در ما میشود.
۸. به موسیقی شاد گوش بدهید
آیا می دانستید که موسیقی میتواند موجب افزایش احساس قدرت در ما شود؟ پس حالا که میدانید، آهنگهای شاد موردعلاقهتان را پخش کنید و کمی با آنها برقصید. شنیدن آهنگی خوب از نظر روانی حالت ذهنی شما را تغییر میدهد. اگر این آهنگ، ملودی شادی با پیامی شادیبخش داشته باشد، بهسرعت باعث ایجاد احساس قدرت و اعتماد به نفس در شما میشود.
۹. چیزهای جدیدی را امتحان کنید
باقی ماندن در منطقهی راحتی و آسایش خود اصلا جالب نیست و علاوهبر آن مانع از رشد و پیشرفت و گسترش حوزهی تواناییهای ما میشود. از این به بعد سعی کنید هر روز کار جدیدی انجام دهید، حتی اگر این کار چیز کوچکی باشد. مثلا به کافیشاپ جدیدی سر بزنید، از مسیر جدیدی به محلکارتان بروید یا هر صبح هنگام آماده شدن، به موسیقی تازهای گوش بدهید. این حس کوچک ماجراجویی و تغییر باعث میشود که حس کنید ضدگلوله هستید.
۱۰. از دیگران کمک بخواهید
حتی لحظهای هم فکر نکنید که درخواست کمک از دیگران نشانهی ضعف است. قرار نیست که ما در این جهان همهی کارها را بهتنهایی انجام بدهیم. اینکه از همکارتان بخواهید در انجام پروژهی بزرگی که مدتها سخت روی آن کردهاید به شما کمک کند، بار بزرگی را از دوش شما برمیدارد و انجام کارها را برای شما آسانتر میکند. ممکن است آنها از کمک کردن به شما خوشحال شوند و شما نیز بهخاطر داشتنِ شجاعتِ درخواست کمک از دیگران، احساس اعتمادبهنفس بیشتری خواهید داشت.
۱۱. فهرستی از تمام چیزهای خوب در زندگیتان بنویسید
برگهای کاغذ بردارید و تمام چیزهای خوبی را که در زندگی دارید، بنویسید. بدون شک چیزهای زیادی برای نوشتن وجود دارد. وقتی حال خوبی ندارید، بهراحتی تمام چیزهای خوب را فراموش میکنید. بنابراین یادآوری آنها به خودتان باعث میشود که به واقعیت برگردید. به عبارت دیگر شما باید قدردان باشید؛ این کار بدون شک افسردگی و غمهای شما را ازبین میبرد.
۱۲. از عطر استفاده کنید (البته اگر به عطر علاقه دارید)
شاید حس بویایی قویترین حس انسان باشد؛ بهویژه در رابطه با حافظه و احساسات. مطالعات نشان می دهد که ۹۰ درصد زنانی که کمی به خود عطر میزنند، نسبتبه زنانی که از عطر استفاده نمیکنند، احساس اعتمادبهنفس بیشتری دارند. حتی این روزها میتوانید از عطر مو هم استفاده کنید و با عطری از که از موهایتان در هوا منتشر میشود، حس بهتری نسبتبه خود پیدا کنید.
۱۳. در زمان صحبت کردن از دستهایتان استفاده کنید
پژوهشی در دانشگاه کولگیت (Colgate University) نشان میدهد که بخشی از مغز که حرکات را کنترل میکند و منطقهای که مسئول صحبت کردن است با یکدیگر همپوشانی دارند. بنابراین حرکات دست باعث میشود، جملههایی را که بهزبان میآورید، بیشتر باور داشته باشید. سعی کنید حرکات دست و بدنتان طبیعی باشد تا در چشم همه (ازجمله خودتان) آمادهتر و مسلطتر بهنظر برسید.
۱۴. به تصاویر نگاه کنید
احاطه کردن خود با تصاویر خاطرهانگیز و شاد گذشته بهطور ناخودآگاه لبخند بر چهرهتان مینشاند و موجب میشود احساس اعتماد به نفس بیشتری پیدا کنید و به یاد کسانی بیفتید که شما را دوست دارند. مثلا چند عکس خندان از خود و دوستانتان در ساحل را روی میز کارتان بگذارید یا چند دقیقهای را صرف تماشای عکسهای زیبا و بانمک خودتان و همسرتان در جشن عید سال گذشته کنید. با تماشای این تصاویر، احساس سعادت و خوشبختی شما را فرا میگیرد.