ماه آذر که از راه می‌رسد کم کم دغدغه مادربزرگ‌ها و مادرها برای برگزار کردن هر چه بهتر و گرم‌تر شب یلدا هم را با خودش می‌آورد. از گذشته‌های دور رسم بوده که در شب یلدا اعضای خانواده در منزل بزرگ‌تر فامیل جمع شوند و با خوردن خوراکی‌های مخصوص شب یلدا و تعریف قصه و مثل و حافظ و شاهنامه‌خوانی تا پاسی از شب بیدار بمانند. در این میان به نظر می‌رسد که انار و مشتقات آن نماد شب یلدا هستند. اصلا شب یلدا بدون دانه‌های انار معنای خودش را از دست می‌دهد.
آش انار یک گزینه عالی برای طولانی‌ترین و سردترین شب سال و البته سایر روزها و شب‌های سرد سال است. طرز تهیه آش انار شب یلدا با گوشت چرخ‌کرده را در مجله روژال بخوانید.
آش انار شب یلدا به سبک اهالی شهرهای مختلف
قبل از این‌که در مورد آش انار شب یلدا صحبت کنیم ذکر این مسئله ضروری به نظر می‌رسد که آش انار در شهرهای مختلف ایران به طرق مختلف و با مواد مختلف طبخ می‌شود. مثلا شیرازی‌ها که خودشان را مالک معنوی آش انار می‌دانند این آش را با گوشت چرخ‌کرده و به قول خودشان مجلسی درست می‌کنند، آذری‌ها هم ترجیح می‌دهند گوشت چرخ‌کرده را در آش انار بریزند. گیلانی‌ها هم که اعتقاد دارند آش انار اصلا میراث اجداد آن‌هاست در آش انار شب یلدا گوشت نمی‌ریزند. یزدی‌ها هم که در پخت آش انار یکی از مدعیان درجه اول هستند معمولا با رب انار و لبو آش انار شب یلدا را می‌پزند.
طرز تهیه باسلوق انار ویژه شب یلدا و نوروز
بعضی‌ها هم ریختن عدس در آش انار شب یلدا را مستحب می‌دانند. با این تفاسیر به نظر می‌رسد مواد مورد نیاز برای آش انار شب یلدا بیشتر سلیقه‌ای است و به ذائقه مردم نواحی مختلف ایران بستگی دارد. اگر می‌خواهید آش انار شب یلدا را مجلسی‌تر طبخ کنید می‌توانید در آن گوشت بریزید و اگر دل‌تان می‌خواهد ساده‌تر برگزار کنید گوشت را حذف کنید و بدانید که حذف گوشت هیچ چیز از خوشمزگی‌های این آش لذیذ در دورهمی شب یلدا کم نمی‌کند.
طرز تهیه آش انار شب یلدا با گوشت چرخ‌کرده
مواد لازم برای ۸ نفر
مدت زمان آماده سازی و پخت: ۴ ساعت
سبزی آش خرد شده: ۱۰ پیمانه (تره، جعفری، گشنیز، شوید و اسفناج)
برنج: ۳ پیمانه
لپه: ¾ پیمانه
پیاز: ۷ عدد
آب انار: ۶ لیوان
رب انار: ۲ قاشق غذاخوری
آب: ۶ لیوان
زعفران دم کرده: ۱ قاشق غذاخوری
نمک و فلفل سیاه: به میزان لازم
روغن مایع: به میزان لازم
طرز تهیه :
برای تهیه آش انار شب یلدا ابتدا پیاز داغ را درست کنید. پیازها را به صورت خلالی و یکدست خرد کنید. برای برشته یا به اصطلاح کریسپی شدن پیاز داغ باید برخی نکات را رعایت کنید. برای تهیه یک پیازداغ حرفه‌ای باید پیازها را به صورت یکدست خلال کنید. بعد از خلال کردن پیازها، در یک قابلمه مناسب آب را جوش بیاورید و پیاز را به آب در حال جوش اضافه کنید. اجازه بدهید پیازها چند جوش بزنند سپس آن‌ها را آبکش کنید.
بعد از این‌که آب پیازها کاملا گرفته شد، در یک ماهیتابه مقداری روغن مایع داغ کنید و هر بار مقداری پیاز داخل روغن بریزید و سرخ کنید. تمام پیازها را با هم داخل روغن نریزید. هر چه مقدار پیازها کمتر باشد بهتر سرخ می‌شوند. پیازها را قبل از سرخ شدن هم نزنید. بعد از چند دقیقه که رنگ پیازها طلایی شد شروع به هم زدن پیازها کنید و مرتب هم بزنید تا پیازها طلایی و سرخ و ترد شوند. یادتان باشد هر چه ماهیتابه شما گود تر و کوچک‌تر باشد روغن کمتری برای سرخ کردن پیازها نیاز دارید. در انتها پیازداغ را در یک آبکش فلزی بریزید تا روغن اضافی آن گرفته شود.
خوراکی ها ، آداب و رسوم و بازی های جالب شهرهای مختلف در شب یلدا
بعد از درست کردن پیاز داغ، در قابلمه‌ای که می‌خواهید آش را در آن بار بگذارید، گوشت را در روغن تفت دهید و فلفل سیاه، زردچوبه و نمک به آن اضافه کنید تا گوشت طعم خوبی بگیرد. بعد از عوض شدن رنگ گوشت لپه‌ها را هم اضافه کنید و با گوشت تفت بدهید. لپه را از قبل نپزید چون لپه در آش زود می‌پزد و در صورت پختن بیش از حد له و وارفته می‌شود. بعد از تفت دادن گوشت و لپه، سبزی آش، برنج و پیاز داغ را اضافه کنید (چند قاشق پیاز داغ برای تزیین آش کنار بگذارید) و با سایر مواد هم بزنید. حالا آب انار و آب معمولی را اضافه کنید و اجازه بدهید آش روی شعله ملایم گاز خوب بپزد و جا بیفتد. در اواسط پخت رب انار را به آش اضافه کنید و در ده دقیقه پایانی پخت یک قاشق غذاخوری زعفران دم کرده را به آش اضافه کنید تا عطر و بوی آن دوچندان شود.
مدت زمان پخت آش انار شب یلدا ۳ ساعت است. بعد از پخت آش آن را با پیاز داغ و در صورت تمایل نعنا داغ و نیز دانه‌های انار تزیین کنید.
نکات مهم آشپزی آش انار شب یلدا
*اگر قبل از اضافه کردن سبزی آش کمی سبزی را در روغن تفت دهید، طعم آش لذیذتر و جا افتاده تر می‌شود. مراقب باشید سبزی را زیاد تفت ندهید یک تفت سریع و گذرا کافی است.
*آش انار شب یلدا در گیلان یک آش کاملا گیاهی و بدون گوشت است. اگر می‌خواهید آش انار شب یلدا را به روش گیلانی‌ها درست کنید به جای گوشت چرخ‌کرده، لبو اضافه کنید. لبوها را بعد از شستن و پوست گرفتن به قطعات متوسط تقسیم و در اواسط پخت آش به آن اضافه کنید.
*در صورت تمایل می‌توانید به جای برنج از بلغور جو یا گندم استفاده کنید یا نصف برنج و نصف بلغور به آش انار شب یلدا اضافه کنید.
*در برخی مناطق برای حبوبات آش انار به جای لپه از نخود گرد، عدس و لوبیا چیتی استفاده می‌کنند. در صورت تمایل با استفاده از این حبوبات از شب قبل آن‌ها را بخیسانید و چند بار آب‌شان را عوض کنید. سپس نخود و لوبیا و عدس را به صورت جداگانه بپزید. سپس به همان روش آش رشته، حبوبات را با سبزی آش بپزید و باقی مواد را هم اضافه کنید.
*اگر احساس کردید مقدار آب آش برای پخت آن کافی نیست کمی دیگر آب به آن اضافه کنید.
*رب انار هر چه ترش‌تر باشد آش انار شما خوشمزه‌تر می‌شود به همین خاطر بهتر است از رب انار خانگی و محلی استفاده کنید.
*گوشت چرخ‌کرده را به صورت گوشت قلقلی هم می‌توانید به آش اضافه کنید. در این صورت گوشت قلقلی‌ها را جداگانه تفت دهید. لپه‌ها را هم به صورت جداگانه تفت دهید و بعد از پختن آش به همین ترتیب در اواسط پخت گوشت قلقلی‌ها را به آش انار شب یلدا اضافه کنید تا از هم وا نروند.
